Producenten in Sicilië

Om hun overtuigingen over de sectoren verder te ontwikkelen, zijn Julien en Quentin, de twee oprichters van The Barn, en Tom, onze verantwoordelijke voor het groenten- en fruitassortiment, in september 2021 naar Sicilië gegaan om onze producenten te ontmoeten. 

Na vele Belgische projecten te hebben bezocht, is het voor ons ook belangrijk om onze partners in heel Europa te ontmoeten. De rijpheid van het project heeft ons dus in staat gesteld een tweede reis buiten onze grenzen te maken. Het is de bedoeling een beeld te krijgen van de realiteit ter plaatse, van de verschillende gebruikte landbouwmodellen en van de waarden die met onze partners worden gedeeld. Het stelde ons ook in staat om de geschiedenis en de evolutie van de biologische landbouw in Sicilië te zien. In de praktijk hebben wij voor de organisatie van deze reis samengewerkt met twee van onze partners. Om onze logistiek voor de bevoorrading van onze winkels te vergemakkelijken, moeten wij samenwerken met distributeurs om onze producten in te voeren. Deze distributeurs vormen de schakel tussen de plaatselijke producenten en onze winkels. We brachten daarom drie dagen door met Francis, de stichter vanEcodalmet wie we een tiental producenten bezochten. We sloten de week af in gezelschap van Carlo, agent van de producenten en co-manager van Te lo porto bio en lokaal contact vanInterbio.

Vrijdag 17 september: Landing in Palermo.

Zaterdag 18 september: Acclimatiseringsdag: bezoek aan Palermo en omliggende steden.

Zondag 19 september: We gaan naar het zuidoosten van Sicilië waar de meeste van onze producenten gevestigd zijn. We ontmoeten Francis, onze partner van Ecodal, om op maandagmorgen samen de bezoeken te beginnen.

Maandag 20 september: eerste dag van de bezoeken: we beginnen meteen met het bezoeken van de eerste boerderijen. We beginnen met een ontmoeting met Massimo, de eigenaar van Ferrera, in Marina di Ragusa. 

• Ferrera ging biologisch in 1997. Zij beschikken over 12 hectare kassen en 7 hectare open grond. Het wordt gerund door twee broers die de boerderij van hun vader hebben overgenomen. Tijdens het hoogseizoen nemen ze ongeveer 30 werknemers aan om te helpen met de oogst. Zij produceren hoofdzakelijk aubergines, paprika's en courgettes. Zoals velen werken zij met een systeem van bodemrotatie om te voorkomen dat ziekten zich op hun land opstapelen. Leuk weetje: na sommige oogsten hebben ze een samenwerkingsverband met de dorpsherder die zijn schapen een week lang naar de kassen brengt. Ze voeden zich met de overblijfselen van de plantages. Dit is een natuurlijke manier om hun grond te reinigen en te bemesten en tegelijk voedsel voor de schapen te verschaffen.

Daarna gingen we naar Agro Viva in Marina di Acate.

• Agro Viva, een coöperatie die in 1995 van start is gegaan, telt 20 producenten die werken op 30 hectare kassen (alleen onverwarmd) en 20 hectare volle grond. 10 hectare behoort tot de coöperatie. Zij produceren hoofdzakelijk tomaten, maar ook paprika's, aubergines, courgettes, bonen, selderij, Chinese kool en koolrabi. Hun ligging is ideaal, want ze liggen dicht bij de zee. De producenten in de coöperatie zijn vrij stabiel. De prijs is zeer belangrijk voor de producenten. De coöperatie tracht steeds het juiste evenwicht te vinden tussen wat de producent wil doen en de marktvraag. De coöperatie steunt de producenten ook als zij financiële problemen hebben, bijvoorbeeld door voorfinanciering.

Wij waren vooral getroffen door de ontmoeting met Gian Franco, een producent en actief lid van de coöperatie, die zelf in 2001 met biologische landbouw is begonnen. Wij hadden de gelegenheid om een maaltijd met hem te delen en hij deelde met ons zijn ervaring over de belangstelling van producenten om in coöperaties te werken. 

Een van de dingen die we hebben geleerd is dat de meeste Siciliaanse producenten een coöperatie moeten vormen om hun producten onder de best mogelijke omstandigheden te kunnen verkopen. De coöperatie verleent technische bijstand die de landbouwers op het veld begeleidt en logistieke bijstand die de voorbereiding van de bestellingen en de leveringen groepeert en centraliseert. Om logistieke, financiële en technische redenen en om het hoofd te bieden aan een concurrerende markt, maar ook om hen in staat te stellen hun producten onder de beste voorwaarden te verkopen. 

We eindigden de dag in Saro bij Bio Natura, een van de pioniers van de biologische landbouw op Sicilië.

• Bio Natura is met haar activiteiten begonnen in 1986, toen zij slechts over één of twee hectare beschikte. Vandaag de dag produceren zij vele variëteiten op 120 hectare grond, waarvan 25 hectare onder glas en 80 hectare in de open lucht. Zij verkopen 70 % van hun eigen producten en kopen de rest bij andere kleine producenten in de omgeving om hen te helpen hun producten te verkopen. Wij waren verheugd te ontdekken dat wij de afvalvrije filosofie van Bio Natura delen. Zo hebben zij bijvoorbeeld een project opgezet om hun onverkochte groenten opnieuw te gebruiken door gedroogde tomaten te produceren.

We eindigen de dag rijk met deze eerste ontmoetingen en gemotiveerd voor de rest van de week.

Dinsdag 21 september :

Tijdens deze dag hadden we de gelegenheid om twee andere belangrijke actoren te ontmoeten: Natura Iblea en Agrinova.

• Natura Iblea begon als een biologische boerderij in 1988 en werd een bedrijf in 2000. Het project beslaat nu ongeveer 200 hectare land, maar werkt ook met verschillende kleinere producenten. Zij produceren meer dan 20 soorten groenten en fruit. We waren onder de indruk van de visie van hun project om mensen te voeden met gezonde producten, terwijl ze proberen het land te laten zoals ze het gevonden hebben! 

Wij vonden dat respect de kern van hun aanpak vormt. Respect voor het land, voor zijn werknemers en voor zijn klanten. Verschillende projecten trokken direct onze aandacht. Bijvoorbeeld:

1. Met 2 mensen die voltijds aan innovatie werken, ontwikkelen zij nieuwe verpakkingen voor hun producten om het gebruik van plastic verpakkingen te beperken. 
2. Zij hebben ook een kleine biologische winkel die biologisch voedsel in de regio beschikbaar wil maken. In deze winkel hebben zij zelfs een kleine kantine ingericht en bieden zij dagmenu's aan op basis van onverkochte levensmiddelen.
3. Tijdens de covid-crisis hebben zij ook een schoolondersteuningsprogramma voor de kinderen van de werknemers opgezet door onder meer gereviseerde computerapparatuur ter beschikking te stellen.

Kortom, een zeer aangename bijeenkomst.

We sloten ons eerste deel van de reis af met een ontmoeting met Andrea Capello, een producent van onder meer wortelen, venkels, artisjokken, courgettes, uien en bonen. We hadden ook de gelegenheid om Francesco te ontmoeten, een landbouwingenieur die werkt voor de coöperatie Agrinova, die 60 producenten telt op 400 hectare. Zij produceren hoofdzakelijk citrusvruchten (sinaasappelen, citroenen, mandarijnen...) maar zijn onlangs begonnen met de productie van avocado's.